Kararsızlığın Maliyeti

Beklemenin şirkete gerçekte neye mal olduğunu hiç hesapladınız mı? Günümüzün hızlı değişen piyasalarında şirketler çoğu zaman yanlış karar aldıkları için değil, hiç karar almadıkları için kaybeder.

PERSPEKTİF

11/24/20252 min oku

Kararsızlığın Maliyeti

Beklemenin şirkete gerçekte neye mal olduğunu hiç hesapladınız mı?

Günümüzün hızlı değişen piyasalarında şirketler çoğu zaman yanlış karar aldıkları için değil,
hiç karar almadıkları için kaybeder.

Liderler kritik bir stratejik işe alımı, bir ürün pivotunu veya yeni bir pazara açılmayı “şartlar netleşene kadar” ertelemeyi tercih eder.
Ancak netlik genelde gelmez. Gelen tek şey maliyettir.

Biz buna “Kararsızlık Maliyeti” diyoruz. Yani: her ay sessizce şirketin rekabet gücünü, hızını ve gelir potansiyelini aşındıran görünmez bir kaçağın kendisi.

Bir örnekle açıklayalım:

6 aylık gecikme size aslında ne kaybettiriyor?

Bir şirket, stratejik bir yöneticiyi işe almayı veya yeni bir ürünü piyasaya sürmeyi 6 ay erteliyor.

Bu 6 ayda neler olur?

  • Rakipler ürünü daha önce çıkarır.

  • Ekip kapasitesi tavan yapar, büyüme durur.

  • Fırsatlar kaçırılır.

  • Müşteri problemleri çözülmeden kalır.

  • Gelir artış eğrisi 6–12 ay geri kayar.

  • Aynı maliyetle daha az çıktı üretilir.

  • Stratejik yönsüzlük derinleşir.

Çoğu şirket bu maliyeti %70’in üzerinde eksik hesaplar.
Çünkü sadece “personel maliyetini” düşünür.

Oysa gerçek kayıp maaş tasarrufu değil…
Kaçırılan kazanımdır.

Upgrovia Formülü: Beklemenin Maliyeti

Aşağıdaki formülü Upgrovia olarak şirketlerin finansal karar gecikmesi etkisini hesaplamak için kullanıyoruz:

Bekleme Maliyeti (BM) = (Aylık Fırsat Kazancı × Bekleme Ayı) + (Aylık Verim Kaybı × Bekleme Ayı) + Yetenek Piyasası Primi

Açılım:

  1. Aylık Fırsat Kazancı (AFK)
    Karar bugün alınsaydı elde edilecek aylık gelir veya verim artışı.
    Örnek: yeni ürün geliri, satış pipeline artışı, operasyonel tasarruf.

  2. Aylık Verim Kaybı (AVK)
    Şirketin eksik kapasiteyle çalışmasının iç maliyeti.
    Örnek: liderlik zamanının boşa gitmesi, teslim sürelerinin uzaması, ekip tükenmişliği.

  3. Yetenek Piyasası Primi (YPP)
    Bekledikçe işe alınacak üst düzey yeteneklerin daha pahalı hale gelmesi.
    Özellikle stratejik rollerde piyasa fiyatı aylık %1–3 artar.

Basit Bir Hesaplamayla;

Bir şirket, Stratejik Büyüme Yöneticisini 6 ay boyunca işe almayı erteliyor.

  • Beklenen aylık gelir artışı: 80.000 $

  • Verimsizlik maliyeti: 12.500 $ / ay

  • Piyasa maaş artışı: 1.500 $ / ay

BM = (80.000 × 6) + (12.500 × 6) + (1.500 × 6)
BM = 480.000 + 75.000 + 9.000

Toplam Bekleme Maliyeti = 564.000 $

Yani şirket 6 aylık maaş tasarrufu yaptığını zannederken (≈90k), aslında yarım milyon dolar kaybetmiş oluyor.

Bu nedenle çoğu zaman en pahalı karar…
Hiç karar almamaktır.

Sonuç:

Kararsızlık nötr değildir.
Finansal karşılığı olan bir tercihtir.

Bekleme Maliyeti hesaplandığında liderler daha hızlı, daha net ve daha cesur kararlar alır.
Çünkü gerçek soru şudur:

“Harekete geçmemeyi gerçekten karşılayabiliyor muyuz?”